กรมสนธิสัญญาและกฎหมาย

Department of Treaties and Legal Affairs
กระทรวงการต่างประเทศ
Ministry of Foreign Affairs

โครงการฝึกอบรมหลักสูตรด้านกฎหมายระหว่างประเทศสำหรับภูมิภาคเอเชีย-แปซิฟิกของสหประชาชาติ

(The United Nations Regional Course in International Law for Asia-Pacific)

ตามกฎหมายจารีตประเพณีระหว่างประเทศ (Customary International Law) สนธิสัญญาเป็นความตกลง ไม่ว่าจะเป็นลายลักษณ์อักษรหรือทางวาจาก็ตาม ที่ทำขึ้นะระหว่างบุคคลหรือผู้ทรงสิทธิระหว่างประเทศ แต่ตามอนุสัญญากรุงเวียนนาว่าด้วยกฎหมายสนธิสัญญา ค.ศ. 1969 (Vienna Convention on the Law of Treaties, 1969) ได้จำกัดขอบเขตการใช้บังคับเฉพาะไว้ โดยระบุในข้อ 2(a) ว่า "สนธิสัญญา หมายถึง ความตกลงระหว่างประเทศที่อยู่ภายใต้บังคับของกฎหมายระหว่างประเทศ ที่จัดทำขึ้นเป็นลายลักษณ์อักษร อยู่ในตราสารฉบับเดียวหรือหลายฉบับ และไม่ว่าจะเรียกชื่ออย่างไรก็ตาม"


ความเป็นมา

หลักสูตร UN Regional Courses in International Law เป็นกิจกรรมหลักภายใต้โครงการ Programme of Assistance in the Teaching, Study, Dissemination and Wider Appreciation of International Law ซึ่งสมัชชาสหประชาชาติ (UN General Assembly) จัดตั้งขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2508 เพื่อส่งเสริมความรู้ด้านกฎหมายระหว่างประเทศ ซึ่งเป็นเครื่องมือเพื่อเสริมสร้างความเข้มแข็งของสันติภาพและความมั่นคงระหว่างประเทศและส่งเสริมความสัมพันธ์ฉันมิตรและความร่วมมือระหว่างรัฐ โดยมี Codification Division ของ UN Office of Legal Affairs เป็นผู้ดำเนินการ

หลักสูตรดังกล่าวเปิดโอกาสให้นักกฎหมายจากประเทศกำลังพัฒนาในภูมิภาคต่าง ๆ ได้รับความรู้เกี่ยวกับกฎหมายระหว่างประเทศในหลากหลายสาขา และมีความเข้าใจที่ตรงกันในประเด็นกฎหมายระหว่างประเทศ รวมถึงสร้างเครือข่ายนักกฎหมายในภูมิภาคทั้งแอฟริกา เอเชียแปซิฟิก และลาตินอเมริกาและแคริเบียน

หลักสูตรฯ สำหรับเอเชียแปซิฟิกเคยจัดมาแล้ว 12 ครั้ง โดยไทยเป็นเจ้าภาพ 6 ครั้ง กล่าวคือ ปี พ.ศ. 2529 2548 2555 2559 2560 และ 2561 ซึ่งกระทรวงการต่างประเทศโดยกรมสนธิสัญญาและกฎหมายและสถาบันเทววงศ์วโรปการร่วมกับสหประชาชาติวางแผนจะเป็นเจ้าภาพในการจัดหลักสูตรดังกล่าวอย่างต่อเนื่องเป็นประจำทุกปีเป็นเวลา 3 สัปดาห์ โดยในปีนี้ หลักสูตรดังกล่าวจัดขึ้นระหว่างวันที่ 18 พฤศจิกายน - 13 ธันวาคม พ.ศ. 2562 ณ United Nations Economic and Social Commission for Asia and the Pacific (ESCAP)

ในแต่ละปีจะมีผู้เข้าร่วมอบรมประมาณ 20-35 คน โดยสหประชาชาติเป็นผู้ทำหน้าที่พิจารณาคัดเลือกผู้สมัครจากประเทศในภูมิภาคเอเชียทั้งหมดจำนวน 53 ประเทศ ซึ่งผู้สมัครจะต้องเป็นผู้มีความรู้และประสบการณ์ด้านกฎหมายระหว่างประเทศและมีอายุระหว่าง 24-45 ปี ทั้งนี้ ไทยในฐานะประเทศเจ้าภาพสามารถส่งผู้เข้าร่วมจากส่วนราชการต่าง ๆ ได้ 5 คน ซึ่งเป็นโอกาสที่ไทยจะได้พัฒนาบุคลากรด้านกฎหมายระหว่างประเทศด้วย

ทั้งนี้ สามารถค้นหารายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ http://legal.un.org/poa/rcil/asia/index.html


เนื้อหาหลักสูตร

สหประชาชาติจะเป็นผู้จัดทำโปรแกรมการเรียนการสอน และเชิญผู้ทรงวุฒิที่มีความรู้ความสามารถในกฎหมายระหว่างประเทศด้านต่าง ๆ มาเป็นผู้บรรยาย โดยมาจากหลายภูมิภาคและจากระบบกฎหมายที่หลากหลาย เพื่อให้ผู้ที่เข้ารับการอบรมได้มีความรู้ความเข้าใจกฎหมายระหว่างประเทศในมิติต่าง ๆ อาทิ กฎหมายสนธิสัญญา กฎหมายองค์การระหว่างประเทศ กฎหมายสิทธิมนุษยชน กฎหมายมนุษยธรรมระหว่างประเทศ กฎหมายทะเล กฎหมายสิ่งแวดล้อมระหว่างประเทศ กฎหมายเศรษฐกิจระหว่างประเทศ และกฎหมายการลงทุนระหว่างประเทศ รวมถึงเทคนิคการค้นคว้าและการร่างกฎหมาย


กิจกรรมแลกเปลี่ยนและเรียนรู้วัฒนธรรม

นอกเหนือจากการเขาร่วมหลักสูตรฯ ไทยในฐานะประเทศเจ้าบ้านได้จัดให้มีการแลกเปลี่ยนและเรียนรู้ด้านวัฒนธรรมเพื่อเผยแพร่เอกลักษณ์และความเป็นไทยให้กับผู้เข้าร่วม ซึ่งเป็นโอกาสในการสร้างความประทับใจและส่งเสริมความนิยมไทยในต่างประเทศ โดยในปีที่ผ่านมา กระทรวงการต่างประเทศได้จัดให้มีการศึกษาดูงาน ณ สวนมะพร้าว K Fresh ที่เป็นแหล่งส่งออกมะพร้าวน้ำหอมของไทย เพื่อให้ผู้ที่เข้าร่วมโครงการได้เรียนรู้วิถีการเกษตรของไทย รวมถึงจัดให้มีกิจกรรมเชิงเรียนรู้ เพื่อให้ผู้เข้าร่วมโครงการได้เรียนการจัดทำผ้ามัดย้อม ณ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ และจัดให้มีการทัศนะศึกษา ณ โครงการช่างหัวมันในพระราชดำริ เพื่อเป็นการเผยแพร่หลักเศรษฐกิจพอเพียงให้แก่ผู้เข้าร่วมโครงการทั้งไทยและต่างชาติ


รายวิชาที่เปิดสอน

หลักสูตรดังกล่าวได้เปิดสอนในหลากหลายสาขาที่เกี่ยวข้องกับกฎหมายระหว่างประเทศ เพื่อให้ผู้ที่เข้ารับการอบรมได้มีความรู้ความเข้าใจกฎหมายระหว่างประเทศในมิติต่าง ๆ เช่น กฎหมายองค์การระหว่างประเทศ กฎหมายสิ่งแวดล้อมระหว่างประเทศ กฎหมายการเศรษฐกิจระหว่างประเทศ กฎหมายการลงทุนระหว่างประเทศ เป็นต้น ซึ่งประกอบไปด้วยวิชาดังต่อไปนี้

  • Introduction to international law
  • Treaty law
  • State responsibility
  • International peace and security
  • Peaceful settlement of international disputes
  • Diplomatic and consular law
  • International organizations
  • United Nations institutions and law making
  • The Work of the International Law Commission
  • African Union law and institutions
  • Organization of American States law and institutions
  • International human rights law
  • Movements of persons
  • International humanitarian law


ผู้สนใจสมัครเข้าฝึกอบรมในหลักสูตรฯ สำหรับภูมิภาคเอเชีย-แปซิฟิก

ในการพิจารณาคัดเลือกผู้สมัครหลักสูตรระดับภูมิภาคนั้น ผู้สมัครจะต้องมีพื้นฐานทางกฎหมายและ ประสบการณ์วิชาชีพในสาขากฎหมายระหว่างประเทศ และมีความเชี่ยวชาญในด้านการใช้ภาษาอังกฤษ โดยจะต้องมั่นใจว่าเมื่อได้รับการคัดเลือกจะสามารถเข้าร่วมหลักสูตรได้อย่างครบถ้วน

หลักสูตรระดับภูมิภาคนี้ได้เปิดโอกาสให้ผู้ที่สนใจจากรัฐสมาชิกสหประชาชาติและรัฐผู้สังเกตการณ์ (observer states) โดยไม่มีค่าธรรมเนียมสำหรับกระบวนการคัดเลือก และสามารถขอรับการสนับสนุนเพื่อเข้าร่วมอบรมหลักสูตรดังกล่าวได้ ซึ่งผู้สนใจจะสมัครเข้าร่วมหลักสูตรฯ สามารถเข้าไปดูรายละเอียดและขั้นตอนการสมัครจาก http://legal.un.org/poa/rcil/asia/index.html


การจัดบรรยายพิเศษโดยวิทยากรของหลักสูตรฯ

ในระหว่างการอบรมหลักสูตรฯ กระทรวงการต่างประเทศโดยกรมสนธิสัญญาและกฎหมายจะถือโอกาสเชิญผู้บรรยายที่มาสอนให้กับหลักสูตรฯ ซึ่งเป็นผู้ทรงคุณวุฒิที่มีความเชี่ยวชาญด้านกฎหมายระหว่างประเทศ และมีชื่อเสียงในระดับโลกมาเป็นวิทยากรบรรยายพิเศษที่กระทรวงการต่างประเทศ โดยเปิดโอกาสให้บุคลากรของกระทรวงการต่างประเทศ ส่วนราชการ สถาบันการศึกษา และผู้สนใจเข้าร่วม ซึ่งเป็นการสร้างความตื่นตัวต่อกฎหมายระหว่างประเทศในหัวข้อที่น่าสนใจ และเป็นการเพิ่มพูนความรู้ให้กับบุคลากรด้านกฎหมายของไทยทั้งจากภาครัฐและเอกชน

ปี พ.ศ. 2559

Professor Alain Pellet อดีตประธานคณะกรรมาธิการกฎหมายระหว่างประเทศแห่งสหประชาชาติ (United Nations International Law Commission) ได้บรรยายพิเศษในหัวข้อ Pleading before International Tribunals โดยมีนายวีรชัย พลาศรัย เอกอัครราชทูตผู้แทนถาวรไทยประจำสหประชาชาติ ณ นครนิวยอร์ก (ใน ขณะนั้น) และ Judge Hisashi Owada ผู้พิพากษาศาลยุติธรรมระหว่างประเทศเป็นผู้ร่วมอภิปราย

ปี พ.ศ. 2560

Sir Michael Wood สมาชิกคณะกรรมาธิการกฎหมายระหว่างประเทศแห่งสหประชาชาติ (International Law Commission) ได้บรรยายพิเศษในหัวข้อ International Law in the (re)making: Work of the International Law Commission and Challenges of the New World

ปี พ.ศ. 2561

Professor Patricia Galvaõ Teles สมาชิกคณะกรรมาธิการกฎหมายระหว่างประเทศแห่งสหประชาชาติ (International Law Commission) ได้บรรยายพิเศษในหัวข้อ The International Law Commission viewed from the outside: Member States, Academia, and the International Court of Justice

ปี พ.ศ. 2562

กรมสนธิสัญญาและกฎหมายได้ทาบทาม Professor Alina Miron นักกฎหมายระหว่างประเทศที่มีประสบการณ์การเป็นที่ปรึกษากฎหมายให้กับรัฐบาลต่าง ๆ ในการระงับข้อพิพาทระหว่างประเทศ รวมถึงเป็นที่ปรึกษากฎหมายให้กับรัฐบาลไทยในการต่อสู้คดีตีความปราสาทพระวิหาร มาบรรยายพิเศษใน “กลไกระงับข้อพิพาทภายใต้กฎหมายระหว่างประเทศในเรื่องเขตแดนทางบกและเขตทางทะเล” ซึ่งมีกำหนดจัดในวันที่ 26 พฤศจิกายน 2562 ณ ห้องนราธิป กระทรวงการต่างประเทศ


สนธิสัญญาที่น่าสนใจ (ฉบับมีคำแปลภาษาไทย)

ASEAN Charter
Convention on the Privileges and Immunities of the Specialized Agencies
Convention on the Privileges and Immunities of the United Nations
UN Charter
United Nations Convention on the Law of the Sea (UNCLOS)
Vienna Convention on Consular Relations (VCCR)
Vienna Convention on Diplomatic Relations (VCDR)

สนธิสัญญาที่น่าสนใจ (ฉบับไม่มีคำแปลภาษาไทย)

Agreement Establishing the World Trade Organization 1994
Agreement For the Implementation of Provisions of the UN Convention on the Law of the Sea (Fish Stocks) 1995
Convention on the Law of the Non-Navigational Uses of International Watercourses 1997
Convention on the Prevention and Punishment of Crimes Against Internationally Protected Persons 1973
Convention Suppression Unlawful Acts Against Safety Civil Aviation 1971
International Convention for the Suppression of Acts of Nuclear Terrorism 2005
International Convention for the Suppression of the Financing of Terrorism 1999
International Convention on Economic Social and Cultural rights 1966
International Convention on the Elimination of all Forms of Racial Discrimination 1965
State Immunity Act 1978
Statute of the International Court of Justice 1945
Treaty on Principles Governing the Activities of States in the Exploration and Use of Outer Space 1967
UN Convention on Jurisdictional Immunities 2004
Vienna Convention on Succession of States in Respect of Treaties 1978
Vienna Convention on the Law of Treaties 1969


UN Regional Course

Courses